Dişlerin düzeninde bozulmalar ve çapraşıklıklar, kapanma problemleri, çene kemiğinde meydana gelen sorunlar ortodontinin uzmanlık alanına girmektedir. Uzman hekim kullandığı aparey adı verilen malzemelerle bu sorunları çözmeye çalışır. Ortodonti genellikle halk arasında diş teli tedavisi olarak bilinir. Teknolojinin gelişmesi ile birlikte kullanılan teller de görünmeyen yani Lingual Ortodonti ve belli olmayan şeffaflıktaki teller yani Clear Alinger olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Böylece hastanın kendine güvensizliği ve görsel açıdan da estetik olarak hoş olmayan görüntü önlenmiş olur.
Ortodonti tedavisinde kullanılan materyaller aşağıdaki gibi çeşitlilik gösterir
Kalıcı dişlerin tamamlanmasından sonra yapılabilen bir uygulama olan sabit ortodontik braketler, porselenden ya da plastikten yapılmış olup diş üzerine yapıştırılarak kullanılır. Özellikle diş renginde olanlar estetik açıdan da kötü bir görüntü oluşturmamakta bu yönüyle de hem rahatsızlık vermemekte hem de hastalar tarafından tercih edilmektedir.
Dişerinizin görünen yüzeylerine yapıştırılan metal görünümlü braketler kullanılarak yapılan ortodontik tedavi türüdür. Uzaktan şekil olarak birbirlerine benzeseler de bu tarz braketlerin kullanıldığı değişik tedavi sistemleri, tel ve braket alaşımları mevcuttur. Bunlardan hangisinin kullanılacağı genelde ortodonti uzmanınızın alışkanlıkları, deneyimi ve fiyatla ilgilidir. Görünümü haricinde genel olarak diğer sistemlere göre daha düşük maliyet ve süre avantajı sunmaktadırlar.
Genellikle ergenlikten önce çocuklara kullanılan bir yöntemdir. Hasta tarafından kolayca takılıp çıkarılabilen bu apareyler, alt ve üst çenedeki düzensizlikleri ve uyumsuzlukları tedavi etmektedir. Sabit ortodontik apareylerle kullanılır ve etkili bir yöntemdir.
Invisalign ortodonti sayesinde çapraşık dişler diş teli kullanılmadan görünmeyen şeffaf plaklar ile düzeltilebilmektedir. Hiç ortodontik tel kullanılmadan invisalign sistemi ile ortodontik tedavi mümkündür. Birçok vakada uygulanabilecek olan bu sistemin sizin için de uygun olup olmadığına doktorunuzun karar vermesi gerekmektedir.
Telsiz ortodonti tedavisinde, bilgisayar ortamında tasarlanan bu şeffaf damaklıklar her ay için 3 adet hazırlanıp 1 ve 2 hafta gibi sürelerle değiştirilip dişlerin arzu edilen ideal pozisyona gelmesini sağlamaktadır.
Çenelerin birbirlerine ve yüze göre uyumsuzluğu durumunda veya ortodontik tedavinin yetersiz kaldığı durumlarda ortognatik tedaviye başvurularak, bu bozuklukların düzeltilmesi sağlanabilir.
Ortodonti tedavi bazı durumlarda yetersiz kalabilir. Özellikle çenenin yüze olan uyumsuzluğu söz konusu olduğunda ortognatik cerrahi başarılı ve etkili sonuçlar almaktadır. Bazı sorunlar vardır ki ortodontik tedaviye yanıt vermeyebilir veya bu tedavi yetersiz kalır. İşte bu durumlarda devreye ortognatik cerrahi yöntemi girer. Özellikle kazalardan veya yaralanmalardan sonra ortaya yüz ve çene ile ilgili problemler, uyumsuzluklar çıkabilmektedir. Bu durum hastanın psikolojisini de etkiler çünkü estetik açıdan da problem oluşturur.
Çocuklarda 6-7 yaşlar süt dişlerin dökülüp kalıcı dişlerin sürülmeye başlandığı dönemdir. O nedenle ilk ortodontik muayenelerin bu süre zarfında yapılması gerekir. Bu muayeneler genellikle "koruyucu ve önleyici tedavi" amacını taşır. Yani çocukta oluşabilecek bozuklukların ve çürümeye meyilli olan dişlerin tespiti yapılmaktadır. Çünkü erken teşhis edilen vakalar elbette daha kısa ve etkili bir şekilde tedavi edilebilir. Yapılan muayenenin ardından diş hekimi eğer gerekli görürse ortodontik tedaviye başlayabilir. Çocuğun ağzında süt dişler dökülmeden de ortodontik tedavi yapılabilir. 6 ayda bir yapılan kontrollerle çocuğunuzun dişlerinde ve çene yapısında herhangi bir bozukluğun olup olmadığı belirlenebilir.
Çocukluk döneminde teşhis edilemeyen ve geç kalınmış vakalarda veya 20'lik dişlerin çıkıp dişlerde çapraşıklık adını verdiğimiz bozuklukların olduğu durumlarda hem estetik görüntüyü düzeltmek hem de kişide oluşan sorunları çözmek amacıyla ortodonti müdahaleleri yapılmaktadır. Bu tarz problemler yeme bozukluğundan, çiğneme zorluğuna kadar birçok soruna yol açar.
Gelişen teknoloji ile birlikte artık milimetrik boyutlarda ve estetik görüntüyü bozmayan diş renginde çeşitli braketler uygulanabilmektedir Tedavinin süresini hastanın dişlerindeki bozukluğun seviyesi, çapraşıklığın durumu etkilemektedir.
Yine sadece dişlerde olmayan üst ve alt çenede bulunan problemlerde ortodonti tek başına yeterli olamayacağından çeşitli cerrahi müdahalelere de gerek duyulabilir.
Bu tedavi esnasında dişlerin ve ağzın bakımını aksatmamak ve tellere zarar verebilecek braketlerin arasına girebilecek kabuklu yemişlerde, sert cisimlerden ve kola gibi asitli içeceklerden sakınmak gerekmektedir.
